Rotterdam viert dit jaar “Het Rotterdamse jaar van de vrouw”.
50 jaar nadat de VN het internationale jaar van de vrouw instelde.
Van 8 maart (internationale vrouwendag) tot 10 december (Dag van de Rechten voor de Mens) zijn er vele activiteiten georganiseerd om dit thema te vieren. Van cultuur tot sport, van onderwijs tot bedrijfsleven, van wetenschap tot politiek en het sociaal domein. Op dit moment is in de Maastunnel de expositie “Rotterdamse vrouwen die het hebben gemaakt” te bewonderen. En op 3 oktober is in het Maritiem Museum de tentoonstelling “Maritieme vrouwen” geopend. De volledige agenda van deze viering vindt u op www.vrouwenvanrotterdam.nl
Het thema geldt tevens voor de Erasmusweek in Rotterdam, met de Lof der Zotheidspeld voor Beatrice de Graaf (historica en terrorisme-expert) en de Lof der Zotheidlezing door Marjan Beijering (historica en initiatiefneemster van dit jaar).
Met de inzet van diverse organisaties, instanties en personen is weer een mooi programma voor de komende Erasmusweek samengesteld.
Programma
— zaterdag 25 okt
In de Living Library lees je geen boeken, maar mensen. Mensen die in het dagelijks leven veel met vooroordelen te maken krijgen. Interessante mensen, die u wellicht niet snel spreekt maar die veel te vertellen hebben.
De Living Library is een concept van Deense oorsprong, dat mensen met elkaar in contact brengt om zo vooroordelen te onderzoeken en tegen te gaan. Net als in een gewone bibliotheek waar boeken toegang geven tot ongekende werelden, biedt de Living Library bezoekers ook de mogelijkheid in de belevingswereld van een ander te stappen. Op een hele simpele manier: door onbevangen met elkaar in gesprek te gaan.
U bent dus van harte welkom in de Centrale Bibliotheek. In de hal staan tafeltjes waar u – na inschrijving – in gesprek kunt gaan met een interessant mens. Met een transgender persoon bijvoorbeeld, of iemand met autisme, een ex-gedetineerd persoon of een geadopteerd persoon. In een open gesprek mag alles besproken worden, zolang het maar met respect gebeurt. De gesprekken duren gewoonlijk 20-30 minuten. U hoeft u niet van te voren aan te melden en u mag eventueel meerdere gesprekken voeren.
Nieuwsgierig geworden? Bekijk het filmpje The Living Library in 1 minuut.
Datum: zat. 25 okt.
Tijd: van 12:30 tot 16:00 u
Locatie: Hal Centrale Bibliotheek, Hoogstraat 110 (3011 PV).
Organisatie: Living Library
Inloop vrij / aanmelden niet nodig.
— zondag 26 okt
Durf te denken … over de natuurlijke mens
Filosofieworkshop
Durf jij vragen te stellen? Durf jij in gesprek te gaan met anderen? Durf jij jouw eigen mening op het spel te zetten? Kom dan filosoferen in Bibliotheek Rotterdam onder leiding van filosoof Ruby Knipscheer (filosoof, docent, onderwijsontwikkelaar, spreker en auteur)!
We bekijken de wereld altijd vanuit ons menselijke perspectief, maar wij zijn niet de enige levende wezens op aarde. Wat maakt ons anders van planten en dieren, of zijn wij helemaal niet anders? En van wie is de aarde eigenlijk? Welke rechten en plichten hebben we naar de aarde en onze medebewoners? Vandaag denken we na over de mens in relatie tot dieren en de natuur en bekijken we ideeën van onder andere Plessner en Frans de Waal.
Datum: zo. 26 okt.
Tijd: 14.00 – 16.00 u.
Locatie: Centrale Bibliotheek, 3e verdieping (Hoogstraat 110, 3011 PV)
Organisatie: Ruby Knipscheer
Toegang: € 7,50 leden Bibliotheek Rotterdam / niet leden € 10,00
Aanmelden: tickets aan de balie of via de website www.bibliotheek.rotterdam.nl/
Meer informatie over filosoof Ruby Knipscheer vindt u op www.rubyknipscheer.nl
— ook zondag 26 okt.
De vrede Van Erasmus
De Vrede van Erasmus is een publiek programma van de Draagbare School Erasmus. Het behandelt vredesthema’s in Socratische vorm. Dat wil zeggen dat het om het begrijpen van elkaar gaat, niet over het oordelen over elkaar.
Aflevering 1:
Lezing en gesprek over het boek ‘Leven en Dood’ van Lev Tolstoj door Siewert Haverhoek, vertaler van de Verboden Werken van Lev Tolstoj. Na de lezing en gesprek van ongeveer een uur is er gelegenheid om deel te nemen aan een begeleid Socratisch gesprek over vrede met Siewert.
De lezing en het gesprek is een eerste in een serie Vrede van Erasmus die de Draagbare School Erasmus wil houden. Wat is Vrede en hoe maken we Vrede tot een permanent verschijnsel op aarde?
Datum: zo. 26 okt.
Tijd: 14.00 – 15.30 u
Locatie: eerste verdieping van de Centrale Bibliotheek Rotterdam, Hoogstraat 110 naast de ‘Maakplaats010’
Organisatie: de Draagbare School Erasmus
Toegang vrij / aanmelden niet nodig.
Siewert Haverhoek deed na zijn studie aan de TU Delft (1970) een succesvol beroep op de Wet Gewetensbezwaarden. Hij werkte in de industrie als milieudeskundige en was de eerste lector Duurzaam Ondernemen in Nederland (2002-05).In een Evangelische Gemeente was hij 35 jaar voorganger en daarna actief als vredesactivist, publicist en spreker over Erasmus, Gandhi en Tolstoj. Sinds 2015 vertaalt hij de belangrijkste onbekende werken van Tolstoj, die in Rus-land werden (en nog steeds worden) ver-boden door de Russische Kerk en de Staat.
De Draagbare School Erasmus is verplaatsbaar. Onderwijs moet niet zo zwaar zijn dat die niet te tillen is vanwege het gewicht van het dogma. Onderwijs is ook geen veertje die meewaait met de wind. De Draagbare School Erasmus is niet licht maar wel tilbaar. Onderwijs leert lezen en begrijpen middels grammatica en leert het verstaan en formuleren van betekenis, retorica. Erasmus is de belangrijkste onderwijsvernieuwer van het afgelopen millennium. Zijn 3-talencollege in Leuven is daar het belangrijkste bewijs van. Dit onderwijs was gratis … voor iedereen dus. Tot op de dag van vandaag werken de ideeën van Erasmus over onderwijs door en die zetten wij mede voort.
–— maandag 27 okt.
Uitreiking Lof der Zotheidspeld
Het Comité Erasmus, Icoon van Rotterdam, nodigt u uit voor de viering van de verjaardag van Desiderius Erasmus Roterodamus (1466 – 1536) in de Burgerzaal van het stadhuis aan de Coolsingel te Rotterdam.
16.30 u INLOOP / s.v.p. een identiteitsbewijs meenemen
17.00 u START PROGRAMMA IN DE BURGERZAAL
Welkom door Jeroen Chabot, voorzitter Comité Erasmus, icoon van Rotterdam.
Lof der Zotheidlezing:
Man doe eens dwaas: samen de ongelijkheid de baas!
[De titel is een verwijzing naar de feministische slogans uit de jaren zeventig]
Afgaande op berichten over femicide, onveiligheid op straat en moeders met een burn-out, lijkt er sprake te zijn van een crisis. We horen dat het een mannenprobleem is (en geen vrouwenprobleem). Ligt de verantwoordelijkheid bij mannen? Ligt er schuld van mannen? Bij alle mannen?
En als dat zo is, wat doen we er dan aan en kunnen we iets leren van Erasmus?
Marjan Beijering is een Nederlands historica, journaliste en docent. Haar expertise ligt op het gebied van vrouwengeschiedenis, oral history en Rotterdam. Samen met ontwerpster Anouk van Mil is zij initiatiefneemster van 2025: het Rotterdamse jaar van de vrouw. Van 8 maart (vrouwendag) tot en met 10 december (dag voor de rechten van de mens) wordt in Rotter-dam aandacht gevraagd voor de positie van vrouwen in deze stad en wordt er gewerkt aan een gelijkwaardige toekomst voor alle Rotterdammers.
Uitreiking Lof der Zotheid speld
aan historica Beatrice de Graaf (Putten 1976) door burgemeester Carola Schouten.
Het Comité Erasmus, Icoon van Rotterdam, heeft de Lof der Zotheidspeld 2025 toegekend aan historicus Beatrice de Graaf.
Beatrice de Graaf, prominent Nederlands historica en terrorisme-expert, staat bekend om haar diepgaande onderzoek en haar inspanningen om de samenleving veiliger en veerkrachtiger te maken. Met haar onderzoeksteam brengt zij in kaart hoe samenlevingen en overheden omgaan met oorlog, conflict en crisis en vormgeven aan hun veiligheidscultuur als som van dreiging, belang en veiligheidspraktijken. Daarbij weet De Graaf complexe onderwerpen, zoals veiligheid, terrorisme en radicalisering toegankelijk te maken voor het brede publiek en de media.
Veiligheid is ook een belangrijk thema in het werk van Erasmus, die een afkeer had van oorlog en geweld en de noodzaak van verdraagzaamheid en dialoog benadrukte. Beatrice de Graaf wijst in haar werk op de menselijke kant van vrede en veiligheid. Daarmee sluit zij perfect aan bij Erasmus’ ideeën over open dialoog en intellectuele nieuwsgierigheid.
De Graaf is lid van de Christen Unie. Net als Erasmus geeft het geloof haar inspiratie en houvast om een humane samenleving te helpen bouwen. Haar werk blijft niet beperkt tot Nederland. Zij is internationaal actief en krijgt internationale erkenning voor haar wetenschappelijke verdienste, onder meer van universiteiten als Cambridge en Bonn, University of California, Los Angeles en de George Washington University, Washington.
In een tijd waarin de wetenschap vaak in de verdediging wordt gedrukt, zet zij zich in voor meer investeringen in onderzoek en wetenschap, en voor meer impact van wetenschap in staat en samenleving. Als lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) publiceerde ze samen met haar collega’s in 2022 ‘Wetenschap met de ramen open’,
een notitie met tien lessen voor wetenschappelijk onderzoek met maatschappelijke impact.
Feestrede door Beatrice de Graaf
18.00 u RECEPTIE op de omloop naast de Burgerzaal
19.00 u EINDE programma.
U wordt verzocht uw komst aan te melden via deze link.
— woensdag 29 okt.
Erasmuswandeling
Wie was Erasmus die onder ieder geschrift dat hij schreef – waarin hij zijn nog steeds actuele gedachtegoed neerlegde – vermeldde dat hij uit Rotterdam kwam? Hoe zag Rotterdam er uit toen hij er geboren werd in het bescheiden huis met uitzicht op de Laurenskerk in aanbouw? Rotterdam was een handels/vissersstadje in ontwikkeling, één van de laatste Hollandse steden met een grote kerk in aanbouw. Vissersboten die aanlegden, het Dordtse Steiger, de werven, de werkplaatsen, nettenboeters, rookkasten en haringpakkers. Tegen die achtergrond zien we Erasmus spelen op de Middendam met zijn grote broer Pieter en beginnen we aan de wandeling door het Rotterdam van vandaag, waarbij op verschillende plaatsen het gedachtegoed en de vele reizen die Erasmus door Europa maakte zicht- en voelbaar worden.
Zoals zijn visie op vrijheid van meningsuiting in wederzijds respect, kerkelijke hervormingen, oorlog en vrede, kennis en educatie, de opvoeding van kinderen, de kracht van humor en satire (Lof der Zotheid). Het komt allemaal in deze Erasmuswandeling voorbij.
In 1 ½ uur wandelt u van het Maasbeeld (de Waslijn) bij deMaasboulevard over de André van der Louwbrug naar Station Blaak en via Hoogstraat, Groenendaal, Kipstraat, Binnen-rotte, Grotekerkplein, Meent, Coolsingel, Korte Lijnbaan en Kruisplein naar de hal van het Centraal Station.
Datum: wo. 29 okt.
Tijd: 14.00 u
Organisatie: Het Gilde, Rotterdam
Startlocatie: naast het fitnesscentrum MY LIFE op de Maasboulevard, tegenover de André van der Louwbrug.
Deelname: € 10,00
Aanmelden: ter plekke of via www.gilderotterdam.nl/tour/9192/-erasmus-van-rotterdam
— donderdag 30 okt.
Erasmus voor de klas
Voor de 16e maal gaan bijna alle (van 210) eersteklassers van het Erasmiaans Gymnasium om 13.00 u terug naar hun basisschool om de groep-8-ers een Erasmus-les te geven.
84 basisscholen doen hier dit jaar aan mee.
Hun vorige onderwijzer(es) geeft een cijfer voor het verslag, voor het vak Culturele Vorming.
Dit jaar zijn er voor het eerst 2 leerlingen van een basisschool in een buitenland. En zijn er 7 zittenblijvers. Deze leerlingen gaan, samen met de paar leerlingen die om de een of andere reden geen presentatie op hun basisschool kunnen geven, de Erasmuswandeling lopen.
Het verslag van deze wandeling levert ook een cijfer voor Culturele Vorming.
Hierna weten zo’n 22.600 kinderen in en rond Rotterdam wie Erasmus was en dat zijn gedachtegoed nog steeds actueel is.
Organisatie: Erasmiaans Gymnasium en Stichting Erasmushuis Rotterdam
— vrijdag 31 okt.
Polarisatie op school, in de stad en in de wereld
Denk aan je toekomst: hoe polarisatie tegengaan?
Een Erasmiaans initiatief
Wie wil er leven in een wereld vol polarisatie en geweld. Erasmus, de Icoon van Rotterdam, ging voorop in het denken over menselijke waardigheid. Fel keerde hij zich tegen oorlog en bepleitte hij vrede en verdraagzaamheid. Geïnspireerd door Erasmiaanse waarden en ingeleid door deskundige sprekers, gaan we met elkaar in gesprek. Wat kunnen we bedenken en concreet doen om polarisatie tegen te gaan?
We kiezen ambitieus voor drie invalshoeken:
- Polarisatie op school: De samenleving, ook Rotterdam, verlangt van burgerschaps-onderwijs dat leerlingen goed worden voorbereid in het omgaan met verschillen. Docenten voeren soms erg lastige gesprekken in de klas. De school als oefenplaats, lukt dat?
- Polarisatie in de stad /de wijken: We zien steeds meer polarisatie tussen burgers en overheid, en ook spanningen tussen groepen mensen. Felle politieke strijd versterkt dat. Hoe bevorderen we gemeenschapsgevoel, en oog hebben voor diversiteit, inclusie en gelijkwaar-digheid?
- Polarisatie in de wereld: Gruwelijke oorlogen, talloze conflicten, dictaturen. Dreigt een normalisering van het volgen van de militaire logica in de samenleving? Op vredesorganisa-ties wordt al bezuinigd. Hoe creëren we een inspanning gericht op samenwerking en vrede?
Doel: Als burgers kunnen we niet zwijgen, maar moeten we bijdragen. Het gaat om ieders toekomst. Waarin we juist moeten samenwerken om de werkelijke problemen en uitdagingen aan te pakken. We nemen ons voor toe te werken naar nieuwe initiatieven om polarisatie tegen te gaan en een vredescultuur te creëren.
Programma
- Na een broodje, starten we met korte inleidingen over de diverse vormen van polarisatie.
- Daarna gaan de publieksdeelnemers aan drie gesprekstafels aan de hand van open vragen /stellingen /dilemma’s met elkaar en de sprekers in gesprek.
- In een plenair gesprek brengen we de inzichten samen en hopen we door kruisbestuiving tot nieuwe inzichten en initiatieven te komen.
Tussendoor zijn er korte intermezzo’s van (terugspeel)theaterscènes.
Sprekers o.a.
Ines Balkema is strategisch adviseur inclusie, diversiteit en gelijkwaardigheid bij Organisatie & Personeel Rijk. Zij zet zich in voor meer inclusie, diversiteit en gelijkwaardigheid binnen ministeries en aanverwante organisaties. Eerder was zij werkzaam voor de Gemeente Rotterdam, voor het bewoners-project Right to Challenge (uitdaagrecht).
Nasra Djorai is werkzaam bij de Gemeente Rotterdam als wijkmanager op Rotterdam-Zuid. Als zodanig kent zij meerdere vormen van polarisatie zoals die in wijken kunnen spelen. Zij is medeoprichter van het Rotterdams initiatief ‘Ik ben Wij’ dat zich via diverse projecten inzet voor een inclusieve samenleving.
David Snetselaaris deskundig op het gebied van conflict studies. Onlangs promoveerde hij aan de Universiteit Utrecht. In zijn studie geeft hij inzicht in hoe en waarom de Europese percepties van dreiging en oorlog de afgelopen jaren sterk verschoven zijn, én wat de gevolgen hiervan zijn. Hij bepleit dat er meer geïnvesteerd wordt in vredesinitiatieven.
Huis van Erasmus
Samen met schooldocenten zullen medewerkers van Huis van Erasmus polarisatie op scholen en verschillende benaderingen daarvan toelichten, inclusief die van Huis van Erasmus.
Een avond voor geïnteresseerden in Erasmus, burgerschap en vrede; voor burgers, actieve wijkbewoners, studenten, docenten, onderzoekers, sociaal werkers, bestuurders en ambtenaren, e.a.
Datum: vrij. 31 okt.
Tijd: 18.00 – 21.00 / 21.30 u
Locatie: Gebouw De Heuvel, Grotekerkplein 5, 3011 GC (schuin tegenover de Laurenskerk)
Toegang: Gratis – vooraf aanmelden via jj.h@kpnmail.nl
— zondag 02 nov.
Maak je eigen Erasmus-tasje in de Laurenskerk
Hier kun je zelf aan de slag: een linnen tasje bedrukken met een spreuk van Erasmus – of met een door jou zelf bedacht adagium. Helemaal op de oude manier: je stelt je zin samen met losse letters en drukt hem af met inkt, precies zoals Erasmus dat deed met zijn boeken.
Een adagium is een korte spreuk of wijsheid die je even aan het denken zet. De bekendste Rotterdammer, Erasmus, liet ons er talloze na. Zijn woorden zijn nog altijd in de stad te vinden:
In de hal van het CS Rotterdam staat “Ruimte scheidt de lichamen, niet de geesten”,
op de Centrale Bibliotheek lees je “Heel de aarde is je vaderland”
en op het Kruisplein “De belangrijkste voorwaarde voor geluk is dat je wilt zijn wat je bent.
Datum: zo. 2 nov.
Tijd: 13:00 tot 17:00 u
Locatie: Laurenskerk
Organisatie: Laurenskerk
Toegang vrij / aanmelden niet nodig.